Του Γιάννη Τσίγκρα

Πέμπτη, 31 Μαΐου 2012

Του Γιάννη Τσίγκρα και ολόδικό μου!

Εφημερίδα ΘΕΣΣΑΛΙΑ Πέμπτη 31 Μαίου 2012 σελίδα 30

Βιβλιοπαρουσίαση

ΦΕΥΓΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΟΙ ΧΟΑΝΕΣ ΤΩΝ ΣΤΡΟΥΘΙΩΝ ΓΕΜΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΦΩΣ

Γράφει ο Γιάννης Τσίγκρας

Ο κάθε λογοτέχνης, ακόμη κι εκείνος που, δημοσιογραφικά, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολυγραφότατος, δεν είναι παρά ο δημιουργός του ενός και μόνον  έργου. Της μιας «αυτοβιογραφικής» πολυειδούς αναφοράς που διατρέχει μια ολόκληρη ζωή, τη ζωή του συγγραφέα ή μιαν εποχή που εκείνος ζει ή θα’ θελε να ζήσει .

Από τον πολυγραφότατο Ντοστογιέφσκι του οποίου, κατά τον Κωστή Παπαγιώργη,  επιδίωξη είναι, σ’ όλα του τα έργα να παρουσιάσει  ένα  Χριστό  (  πρίγκιπας Μίσκιν,  Αλεξέι Καραμάζοφ, Λίζα του «Υπογείου» ) έως το  συγγραφέα του μοναδικού όντως, πολύχρωμα τρελού βιβλίου, «Κάτω από το Ηφαίστειο»,  Μάλκολμ Λόουρυ.

Αλλά και στα καθ’ ημάς ποιητικά, για παράδειγμα, η πολύτομη μυθολογία του σεφερικού νόστου, δεν αναφέρεται περισσότερο στον Έλληνα και στην Ελλάδα, ως τρόπο ζωής , απ’ όσον το μοναδικό βιβλίο του Νίκου Γκάτσου, η «Αμοργός».

Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή, κατά τη γνώμη μας, ίδιον του ειλικρινούς δημιουργού, είναι η εμμονή στη μεταποίηση μιας ζωής- της ζωής του- σε Τέχνη. .

Η  κα. Κατερίνα Παπαθεοδώρου,  ένας άνθρωπος απόλυτα, στην όποια προσφορά του, έντιμος, παρουσιάζει στο τελευταίο της μυθιστόρημα ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΧΟΡΕΥΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΠΑΤΕΡΑ. μια ακόμη, «ημερολογιακή μυθοπλασία»

Δικό της επαναλαμβανόμενο μοτίβο, η σχέση της με τον ανήμπορο, συγγενικό της άνθρωπο, του οποίου η αναγκαστική ενασχόληση των ημερών, που συνήθως ονομάζουμε τελευταίες,  είναι να βλέπει από ένα παράθυρο, τον «γαλάζιο προορισμό» όλων μας- τον Oυρανό.

Όλα τα, μέχρι σήμερα, μυθιστορήματα της κας Κατερίνας Παπαθεοδώρου  έχουν αυτό τον ημερολογιακό χαρακτήρα. Είναι η μόνη  συγγραφέας που γνώρισα, η οποία, χωρίς να καταγράφει τη συγκεκριμένη λέξη, αυτοαναλύει- ή, καλύτερα, διαλύει - το «εγώ» της. Το εγώ που προτάσσουμε οι περισσότεροι, στις που θυμίζουν το ποίημα-τοιχογραφία σύγχρονου ποιητή, συνεντεύξεις μας: «- Δε θα’θελα να το πω, αλλά  κάπου εκεί υπάρχω ιστορημένος κι εγώ, κρατώντας το κομπολόι των παθών μου».

Η  κα. Κατερίνα Παπαθεοδώρου  αγαπάει, περιγράφοντας κι αθανατίζοντας τους ανθρώπους που σημάδεψαν τη δική της ζωή: Κυρίως τη μάννα της σε αρκετές εκδόσεις: ΜΑΝΝΑ ΜΕ ΔΥΟ Ν- ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΓΡΑΨΑΝ ΠΑΙΔΙΑ- ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΜΑΝΑ ΜΕ 2 Ν (συμπληρωμένη έκδοση)-  Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΟΝΑ- ΣΤΙΓΜΕΣ ΖΩΗΣ, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΜΑΝΝΑ- εκδόσεις Καλυδών..

Η πρωτοτυπία, σ’ ένα μεγάλο μέρος του τελευταίου της μυθιστορήματος, βρίσκεται  στην επιλογή του αφηγητή. Κάπου, αντί προσώπου, αφηγείται ένας καθρέφτης. Όχι το είδωλό της εικονιζόμενης (το οποίο, στο κάτω – κάτω, δεν είναι πάντα αληθινό) αλλά το πλαίσιο που παρατηρεί. Υποθέτω για να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη η αλήθεια της προσέγγισης. Ένα δεύτερο πρόσωπο που αφηγείται  και περιγράφει τη ζωή εκείνης την οποίαν εικονίζει.

Μ’ αυτό τον τρόπο, το ημερολογιακό στοιχείο όσων δεν γνωρίζουν την ιστορία, θυμίζει την, από ταπεινοφροσύνη  κυρίως, παραπλανητική αυτοαναφορά, παλαιών ασκητών οι οποίοι  μιλούσαν για τον εαυτό τους σα να για κάποιο   ξένο.

Αλλού πάλι, σωπαίνει ο-κατά την έκφραση της Κατερίνας Παπαθεοδώρου,- μαρτυριάρης καθρέφτης και οι αναγνώστες διαβάζουν αυτούσια ημερολογιακά φύλλα από τη ζωή της τρυφερής πεζογράφου μας, σελίδες που αναφέρονται στις τελευταίες κυρίως μέρες, από τη ζωή του πεθερού της, μέρες που μοιράστηκε μαζί του.

Το ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΧΟΡΕΥΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΠΑΤΕΡΑ  παραπέμπει σε μιαν αναχώρηση σε κάποια στιγμή που οι χοάνες των στρουθίων γεμίζουν από φως. Ώρα κατάλληλη, ακριβώς επειδή  «ο θάνατος δεν υπάρχει, υπάρχει μόνον ο φόβος του θανάτου», ο, κατά βάθος ακατανόητος φόβος, για το πέρασμα στο Επέκεινα, δηλαδή στη Ζωή.  

Η συγγραφέας, άλλωστε, έχει συνηθίσει να απαντάει στο ερώτημα που απευθύνει ο αφηγητής της Έρημης Χώρας στον Στέτσον:

 «Ναι, τα λείψανα πάντοτε ανθίζουν».

Αναρτήθηκε από Κατερίνα δε. στα. πα. στις 5:37 μ.μ.
*********

Και αυτό, για να μην ψάχνω τα αρχεία μου: 

Πέμπτη, 31 Μαΐου 2012

Ακατανόητος φόβος

Ξεχωριστέ, φίλε μου, Γιάννη,
δεν ξέρω ποια τιμή σου για μένα είναι πιο μεγάλη, δηλαδή, τα μεγάλης βαρύτητας λόγια σου στην ΘΕΣΣΑΛΙΑ, για το βιβλίο μου " Για σένα χόρευαν τα πουλιά, πατέρα..." ή η τιμή της φιλίας σου;
Λέω να τα κρατήσω και τα δυο... Τι  λες;
Η φιλία σου μου ήταν απαραίτητη πάντα στη ζωή μου, άσχετα με τα βιβλία.
Η κριτική σου όμως, σήμερα, η έκπληξη και η σύμπτωση συνάμα της ημέρας, μ' έχουν συγκλονίσει αφάνταστα και κυρίως, ήταν μια ανάσα εσωτερική που την είχα μεγάλη ανάγκη, κατά πως... φάνηκε.
Δε θα σταθώ εδώ όμως πολύ. Θέλω να σ' ευχαριστήσω από καρδιάς, για ΟΛΑ!
Αφήνω στους άλλους, στους διαβασμένους, να κρίνουν διαβάζοντάς την, αν ήσουνα υπερβολικός λόγω της φιλίας μας ή όχι, κι εγώ θα πάω παρακάτω, εκεί που στάθηκα πολύ:

"Το ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΧΟΡΕΥΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΠΑΤΕΡΑ  παραπέμπει σε μιαν αναχώρηση σε κάποια στιγμή που οι χοάνες των στρουθίων γεμίζουν από φως. Ώρα κατάλληλη, ακριβώς επειδή  «ο θάνατος δεν υπάρχει, υπάρχει μόνον ο φόβος του θανάτου», ο, κατά βάθος ακατανόητος φόβος, για το πέρασμα στο Επέκεινα, δηλαδή στη Ζωή. "

Για απάντηση "μαγείρεψα" ένα βιντεάκι που το τραγούδι λέει: "Παραδέχτηκα και ζωή και θάνατο και άλλο δε φοβάμαι πια". 

Εγώ συμπληρώνω και το "πολύ νωρίς"!

Από τότε... Απ' την μάννα, το φιλοσοφώ το θέμα.

Τον θάνατο δεν τον φοβάμαι, Γιάννη. Τον πόνο και την μη αξιοπρεπή ζωή της ασθένειας, όμως, ναι, τά φοβάμαι πολύ!

Είναι καιρός, μάλλον, να κάνω "εξάσκηση" και γι' αυτά. 

Το δεύτερο σημείο που θέλω να σταθώ, απόψε:  
"Είναι η μόνη συγγραφέας που γνώρισα, η οποία, χωρίς να καταγράφει τη συγκεκριμένη λέξη, αυτοαναλύει- ή, καλύτερα, διαλύει - το «εγώ» της."
 Είναι η "μόνη", ευτυχώς, Γιάννη, γιατί, για να διαλύσεις το "εγώ" σου στο χαρτί, πάει να πει πως το έχεις διαλύσει και στην ζωή σου και δεν είναι ότι καλύτερο, για κάνέναν!  
Παράδειγμα προς αποφυγήν, έπρεπε να γράψεις, Γιάννη!

Το τρίτο:  

Η συγγραφέας, άλλωστε, έχει συνηθίσει να απαντάει στο ερώτημα που απευθύνει ο αφηγητής της Έρημης Χώρας στον Στέτσον: «Ναι, τα λείψανα πάντοτε ανθίζουν».

Την έρημη χώρα δεν την έχω διαβάσει (ούτε και τα άλλα - άναψες φάρο αναγνώσεων για το μέλλον), δεν πρόλαβα, γιατί μάλλον ζω σ' αυτήν... αλλά, ναι, η σημερινή σύμπτωση με την δημοσίευση της κριτικής σου, ήταν πραγματικά σαν λείψανο που άνθισε και μου απάντησε ο πεθερός μου απ' το υπερπέραν... γιατί χθες και σήμερα, πολλά τον ρωτούσα. Για να μην φορτώσω την "Κοινή θεραπεία" μας για απόψε, αφήνω για άλλη μέρα τα υπόλοιπα θέματα προς συζήτησιν... δίνοντας προταιρεότητα στις "συμπτώσεις" και στο ερώτημα:
"Μήπως όταν αυτές είναι πολλές, πρέπει να ψαχνόμαστε λίγο παραπάνω;"

Αναρτήθηκε από Κατερίνα δε. στα. πα. στις 5/31/2012 10:17:00 μμ 5 σχόλια